Elektrośmieci to odpady, które wymagają specjalnego postępowania – zarówno ze względu na swoje potencjalnie niebezpieczne składniki, jak i wysoką wartość surowcową. Wciąż jednak wiele osób nie wie, co zrobić z elektrośmieciami, by postępować zgodnie z prawem i jednocześnie wspierać ochronę środowiska. W tym wpisie wyjaśnimy, jak właściwie postępować z zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, oraz gdzie go oddać.
Co zalicza się do elektrośmieci?
Zanim odpowiemy szczegółowo na pytanie „co zrobić z elektrośmieciami?”, warto ustalić, czym one w ogóle są. Elektrośmieci to zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE), czyli wszystkie urządzenia, które były zasilane prądem lub polem elektromagnetycznym. Mogą to być:
- małe AGD (np. czajniki, tostery, miksery),
- duże AGD (np. lodówki, pralki, piekarniki),
- sprzęt RTV (np. telewizory, radia, głośniki),
- komputery i akcesoria (np. laptopy, klawiatury, drukarki),
- elektronika użytkowa (np. telefony, tablety, zegarki elektroniczne),
- narzędzia elektryczne (np. wiertarki, szlifierki),
- sprzęt medyczny i oświetleniowy.
Każdy z tych odpadów zawiera nie tylko plastik i metal, ale także potencjalnie szkodliwe substancje, takie jak rtęć, kadm czy ołów, które mogą przedostać się do środowiska, jeśli odpady nie zostaną odpowiednio zagospodarowane.
Co zrobić z elektrośmieciami w praktyce?
Oto kilka sprawdzonych sposobów na to, co zrobić z elektrośmieciami:
1. Oddaj do PSZOK-u (Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych)
W każdej gminie powinien działać co najmniej jeden PSZOK, do którego możesz bezpłatnie oddać swoje elektroodpady. To najbezpieczniejsze i najbardziej ekologiczne rozwiązanie. Listę PSZOK-ów i godziny ich otwarcia znajdziesz zwykle na stronie internetowej urzędu gminy lub miasta.
2. Skorzystaj z systemu odbioru elektrośmieci
Wiele firm oferuje odbiór elektrośmieci bezpośrednio z domu – to wygodna opcja szczególnie przy dużych gabarytach. Przykładowo, odbiór dużego AGD można zamówić u nas – zleć odbiór elektrośmieci!
3. Oddaj stary sprzęt przy zakupie nowego
Zgodnie z przepisami, sprzedawca ma obowiązek odebrać od Ciebie zużyty sprzęt, jeśli kupujesz nowy produkt tego samego typu. Dotyczy to sklepów stacjonarnych oraz internetowych – warto o tym pamiętać przy zakupach.
4. Oddaj do sklepu z elektroniką
Niektóre sklepy oferują także możliwość oddania małych elektrośmieci (poniżej 25 cm długości) bez konieczności zakupu nowego sprzętu. Można je zostawić w specjalnych pojemnikach dostępnych w większych marketach lub elektromarketach.
5. Oddaj elektroodpady do firm recyklingowych
W przypadku większych ilości elektrośmieci (np. w firmach), warto rozważyć współpracę z wyspecjalizowaną firmą, zajmującą się utylizacją elektroodpadów. Często oferują one kompleksowe usługi: odbiór, dokumentację BDO i przetwarzanie.
FAQ – Co zrobić z elektrośmieciami?
Elektrośmieci powinno się oddawać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), sklepów z elektroniką lub firm odbierających tego typu odpady.
Nie. Wyrzucanie elektrośmieci do zwykłego pojemnika na odpady komunalne jest niezgodne z prawem i grozi karą grzywny.
Nie, oddanie elektrośmieci w PSZOK-ach oraz przy zakupie nowego sprzętu jest bezpłatne.
Możesz oddać go w sklepie z elektroniką, w PSZOK-u lub skorzystać z usługi bezpłatnego odbioru elektrośmieci przez wyspecjalizowane firmy.
W wielu przypadkach – np. przy większym sprzęcie – odbiór jest bezpłatny, jednak niektóre firmy mogą naliczać opłaty, szczególnie za duże ilości sprzętu.
W zależności od rodzaju – od kilkudziesięciu do nawet kilkuset lat. Niektóre elementy elektroniczne nigdy nie ulegają pełnemu rozkładowi.
Słowniczek
Elektrośmieci (ZSEE) – zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, wymagający specjalnego postępowania ze względu na zawartość szkodliwych substancji.
PSZOK – Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych – miejsce, gdzie mieszkańcy mogą bezpłatnie oddać różnego rodzaju odpady, w tym elektrośmieci.
Recykling – proces przetwarzania zużytych materiałów w celu ponownego ich wykorzystania.
BDO – Baza Danych o Odpadach – system ewidencji i raportowania odpadów w Polsce.
Zużyty sprzęt – sprzęt elektroniczny lub elektryczny, który zakończył swój cykl życia i nie nadaje się już do użytku.